Het effect van alcohol op je mentale gezondheid

Alcohol is diepgeworteld in onze samenleving. Vaak wordt het geassocieerd met ontspanning, sociale interactie en momenten van plezier. Matig alcoholgebruik heeft niet persé een schadelijk effect, maar het kan – zeker bij langdurig gebruik – wel een grote invloed (gaan) hebben op je mentale gezondheid.

Alcoholgebruik bij stress

Er bestaat een complexe relatie tussen alcohol en mentale gezondheid. Terwijl sommige mensen alcohol gebruiken als een tijdelijke manier om met stress of andere psychische problemen om te gaan, kan misbruik ervan leiden tot ernstige psychische stoornissen. Langdurig alcoholgebruik verhoogt het risico op depressie, angststoornissen en suïcidale gedachten. Sommige mensen gebruiken alcohol als een vorm van zelfmedicatie om hun symptomen tijdelijk te verlichten. Hoewel dit enige verlichting op korte termijn kan bieden, kan het op de lange termijn de problemen juist verergeren en zelfs leiden tot verslaving en verslechterde mentale gezondheid.

Angst en depressie

Vaak zien we dat mensen alcohol nemen om de scherpe kantjes van het leven te halen of om zichzelf te verdoven. Soms ook om juist minder ingetogen en angstig te zijn, zeker in sociale situaties. ‘Jezelf moed indrinken’, maar eigenlijk is het toxische symptoombestrijding. Alcohol is genormaliseerd, alleen heeft het alsnog een aardig effect op zowel onze fysieke als mentale gezondheid. Zo gaan alcohol en depressie vaak hand in hand. Alcohol zal ervoor zorgen dat je de pijn minder voelt, maar overmatig drinken kan juist de symptomen van depressie verergeren. Het onderdrukt ons centrale zenuwstelsel, wat kan leiden tot gevoelens van verdriet, hopeloosheid en verminderde cognitieve functies. Ook is de klap nóg harder wanneer de alcohol uitwerkt.

Mensen met een angststoornis lopen een groter risico op gerelateerde problemen. Hoewel alcohol in eerste instantie een kalmerend effect kan hebben, kan het op de lange termijn juist de symptomen van angst verergeren. Alcohol verstoort de balans van neurotransmitters in de hersenen en kan gevoelens van onrust, paniek en paranoia veroorzaken.

Bewustwording

Het is belangrijk dat individuen, families, gemeenschappen en beleidsmakers samen gaan werken om het bewustzijn te vergroten, stigmatisering te verminderen en de normalisering van alcohol te temperen. Door alcoholmisbruik en de impact hiervan op de mentale gezondheid serieus te nemen, kunnen we een gezondere samenleving creëren. Een glas alcohol zo af en toe is geen foute keuze. Het is alleen wel goed om kritisch te zijn op de hoeveelheid en de achterliggende reden. Het zou namelijk niet nodig hoeven zijn om alleen te kunnen ontspannen met alcohol op, hierdoor zal het een vicieuze cirkel worden.

Het is nooit te laat om actie te ondernemen. Als je worstelt met alcoholgebruik en mentale gezondheidsproblemen, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken en te streven naar een leven van herstel, veerkracht en welzijn. Je bent het waard om de nodige steun en zorg te ontvangen om je mentale gezondheid te verbeteren en een positieve toekomst op te bouwen.