Waarom voel je je grens niet goed bij Burn-out?

Veel mensen met burn-out klachten gaan herhaaldelijk over hun grenzen heen en kunnen dat maar moeilijk voorkomen. Dit is iets wat ik vaak in de praktijk tegenkom. Er is een duidelijke reden waarom dit gebeurt. In dit artikel leg ik uit hoe het komt dat je bij burn-out klachten je grenzen zo slecht voelt en nog belangrijker, wat je eraan kan doen. Ik ben Angelique van Driel, holistisch fysiotherapeut en NLP-en leefstijlcoach. Ik ben specialist in het optimaliseren van het herstelvermogen.

Hoe werkt ons herstelvermogen?

Het zenuwstelsel bestaat uit een bewust en een onbewust deel. Het onbewuste deel is gemaakt om te kunnen overleven. Het zorgt ervoor dat als je lekker relaxed bent of slaapt, je lichaam zichzelf helemaal repareert en alle lichaamsfuncties optimaal samenwerken. De herstelstand ofwel de parasympaticus is dan geactiveerd en dit leidt tot de afgifte van verschillende hormonen en stofjes, die je een prettig en relaxed gevoel geven. In principe kan ons lichaam zichzelf volledig herstellen zonder dat we er bewust iets voor hoeven te doen. Dit is ons herstelvermogen.

Het zenuwstelsel in de stressstand

Het zenuwstelsel kan ook in de stressstand komen. De sympaticus wordt dan geactiveerd. In deze stand komen stresshormonen vrij, die het lichaam voorbereiden op vechten of vluchten. Tegelijkertijd wordt een kern in de hersenen geactiveerd, waar eerdere negatieve ervaringen zijn opgeslagen, zeg maar dat de ‘bibliotheek van ellende’ wordt geopend. Zo krijg je toegang tot eerder meegemaakte situaties waarin je moest vluchten of vechten. Op zich handig, want dan heb je kennis beschikbaar van je eerdere ervaringen. Helaas leidt dit ook tot veel negatieve gedachten en doemdenken. Dit jaagt het stresssysteem nog verder aan. Deze stand is kost je veel energie.

De bevriesstand

Een speciale herstelstand is de bevriesstand. Het is een echte overleefstand, omdat als de vlucht-vechtstand te lang geactiveerd blijft, je lichaam daaraan kapot zou gaan. In de bevriesstand herstelt je zenuwstelsel alleen wat nodig is om te overleven. Daardoor krijg je allerlei lichamelijk ongemak. Allemaal net niet genoeg om een aantoonbare medische diagnose te krijgen, maar je voelt je wel doodmoe, uitgeput en ziek. Je komt eigenlijk tot niks, terwijl je hoofd overuren maakt.

In deze stand wordt de verbinding met je gevoel verminderd. Je raakt jezelf een beetje kwijt. Ook is de connectie met je empathische delen van je hersenen af, waardoor je weinig behoefte hebt aan gezelschap van anderen.

De buitenwereld

Bij een burn-out schuift het zenuwstelsel vaak van de stressstand naar de bevriesstand. Hoe langer je in de bevriesstand staat, hoe minder je verbinding voelt met je lichaam, waardoor je ook geen lichamelijke grenzen voelt. Je zenuwstelsel heeft maar één doel: jou te laten overleven!  Dit komt omdat het automatisch programma’s uitvoert die zijn aangelegd vanaf je geboorte tot ongeveer je zevende levensjaar.

De meeste mensen met burn-out zijn gevoelig en denken anders. Ze zijn veranderaars van deze tijd. Voor het menselijke zenuwstelsel is afwijzing een hele grote bedreiging, omdat je vroeger voor de overleving afhankelijk was van de groep. Maar ook als individu ben je in je eerste levensjaren afhankelijk van je omgeving voor je overleving. Dit heeft geleid tot het ontwikkelen van veel overlevingspatronen in je kindertijd, weg van jezelf, om erbij te horen, om gezien te worden. Op onbewust niveau doe je erg je best om niet afgewezen te worden, omdat je zenuwstelsel je wil beschermen tegen het anders zijn.

Over de grenzen heen

Zolang je je niet bewust bent van deze basispatronen in je zenuwstelsel zul je vaak van de stressstand naar de bevriesstand gaan. Op dat moment is er geen directe verbinding via je brein om je grenzen te voelen. Je kan dus gemakkelijk over alle grenzen gaan. Wees dus begripvol voor jezelf als je weer eens over een grens bent gegaan. Op dat moment is er namelijk weinig wat je eraan kunt doen. Je bent hard bezig met het voldoen aan maatschappelijke normen die misschien niet helemaal bij je passen.

De oplossing

Het is fijn om te weten waar het vandaan komt dat je over je grenzen gaat bij burn-out. Het is nog leuker om te weten wat je ertegen kan doen. Het feit is dat je zenuwstelsel vaak onbewust of bewust in de stresstand staat, want vandaaruit kan het naar die bevriesstand. In de stresstand kan je met je bewustzijn andere keuzes maken. Je zenuwstelsel heeft dan namelijk nog connectie met je gevoel. Te leren voelen IN je lichaam hoe jouw zenuwstelsel reageert, maakt dat je je steeds meer bewust wordt van die overleefpatronen. De meeste overleefpatronen waren gemaakt in de leeftijd waar je inderdaad nog afhankelijk was van je omgeving. Maar je bent waarschijnlijk geen zeven jaar als je dit leest. Je kan andere keuzes maken, die meer in lijn liggen met wat voor jou in het leven belangrijk is. Stap voor stap durf je steeds meer jezelf te zijn en anders te zijn.

Cursus op weg naar herstel online van Fysioliek

In de cursus op weg naar herstel leer je alle factoren die bijdragen aan het optimaliseren van het herstelvermogen en hoe je die overleefpatronen in je brein kan veranderen. Hierdoor kan je vaker bewust in de herstelstand zijn. Leren voelen wanneer je zenuwstelsel naar de stresstand gaat en de juiste betekenis daaraan geven is heel belangrijk voor je herstel. De stressstand is overigens ook heel nuttig, want hierdoor kun je in actie komen en nieuwe dingen leren. Als je eenmaal weet hoe je weer in de herstelstand kunt komen en oude patronen in je brein kunt veranderen, ben je op weg om een duurzame wereldveranderaar te worden. Dat is iets wat we momenteel heel dringend nodig hebben. Zet de eerste stap op weg naar je herstel.

Je kunt de eerste vijf lessen met oefeningen om in de herstelstand te komen gratis uitproberen om te kijken of het bij je past. Probeer het maar eens uit op www.fysioliek.nl/herstel-online

Dit is een bijdrage van Angelique van Driel van Fysioliek