Emotieregulatie en Lichaamsgericht werken.
Iedereen ervaart emoties. Ze kleuren ons leven en maken ons menselijk. Toch kunnen emoties ons ook overweldigen. Denk aan momenten van angst, boosheid of verdriet waarin je het gevoel hebt dat je geen controle meer hebt. Emotieregulatie, het vermogen om effectief met je emoties om te gaan, is een essentiële vaardigheid om rust, balans en veerkracht te vinden.
In dit blog leg ik uit hoe lichaamsgericht werken en Acceptance and Commitment Therapy (ACT) elkaar versterken om je te helpen je emoties te reguleren. Samen bieden ze praktische tools om bewust en veerkrachtig te leven, in plaats van je emoties de controle te laten overnemen.
Wat is nou eigenlijk emotieregulatie?
Emotieregulatie is het proces van het herkennen, begrijpen en beïnvloeden van je emoties. Het gaat niet om het onderdrukken of vermijden van emoties, maar juist om het vinden van een gezonde manier om ermee om te gaan.
Een goed voorbeeld hiervan is hoe je reageert op stress. Word je boos, trek je je terug, of zoek je troost in ongezonde copingmechanismen zoals eten, drinken of scrollen op je telefoon? Emotieregulatie helpt je deze patronen te doorbreken door bewust keuzes te maken die je dichter bij je waarden brengen.
Lichaamsgericht Werken en Emoties
Emoties leven niet alleen in je hoofd; ze leven in je lichaam. Je voelt ze als een knoop in je maag, een brok in je keel of spanning in je schouders. Lichaamsgericht werken richt zich op deze fysieke sensaties als een ingang om emoties te reguleren.
Waarom is het lichaam belangrijk?
Het lichaam geeft signalen af over hoe je je voelt, vaak voordat je het zelf bewust doorhebt.
Door te leren luisteren naar je lichaam, kun je emoties eerder herkennen en ermee werken in plaats van tegen ze te vechten.
Beweging kan opgeslagen spanning of emoties losmaken, wat helpt om weer in balans te komen.
Een voorbeeld: Tijdens een sessie lichaamsgericht werken kan ik je vragen om je ogen te sluiten en je ademhaling te volgen. We brengen aandacht naar waar je spanning voelt in je lichaam. Vervolgens werken we met ademhaling, zachte beweging of om die spanning te verzachten.
De ACT-Benadering bij Emotieregulatie
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) biedt een andere, maar complementaire invalshoek. ACT helpt je om emoties te accepteren in plaats van ze te onderdrukken, en om je gedrag te richten op wat écht belangrijk voor je is – je waarden.
De kern van ACT bestaat uit zes pijlers:
1. Acceptatie: Ruimte maken voor emoties, zonder ze te vermijden of te veroordelen.
2. Cognitieve defusie: Afstand nemen van belemmerende gedachten, zodat ze minder macht over je hebben.
3. Mindfulness: Leven in het hier en nu, met aandacht voor je gedachten, gevoelens en lichaam.
4. Zelf-als-context: Zien dat je méér bent dan je gedachten en gevoelens.
5. Waarden: Ontdekken wat echt belangrijk voor je is.
6. Toegewijde actie: Stappen zetten in de richting van je waarden, ook als dat moeilijk is.
Hoe werken lichaamsgericht eerken en ACT Samen?
De combinatie van lichaamsgericht werken en ACT is krachtig omdat het zowel lichaam als geest betrekt. Waar ACT je helpt om emoties te accepteren en vanuit je waarden te leven, geeft lichaamsgericht werken je de tools om spanning en emotionele blokkades in je lichaam los te laten.
Voorbeeld uit de praktijk:
Een cliënt die veel last had van boosheid merkte dat hij deze vaak opkropte. Dit leidde tot gespannen spieren en frustratie. In onze sessies werkten we eerst lichaamsgericht: hij leerde waar de boosheid zich in zijn lichaam manifesteerde (een drukkend gevoel op zijn borst). Door ademhalingsoefeningen en beweging leerde hij deze spanning los te laten.
Met ACT onderzochten we vervolgens welke waarden voor hem belangrijk waren, zoals respect en geduld. Hij leerde om zijn boosheid te accepteren als een signaal, zonder er direct naar te handelen. Door toegewijde actie te ondernemen, kon hij vanuit zijn waarden reageren in plaats van impulsief.
Praktische Tips voor Emotieregulatie
1. Scan je lichaam: Neem een paar keer per dag een moment om je lichaam te scannen. Waar voel je spanning? Wat zegt je lichaam je?
2. Focus op je ademhaling: Adem langzaam in door je neus en uit door je mond. Dit kalmeert je zenuwstelsel en helpt je om emoties beter te reguleren.
3. Gebruik je waarden als kompas: Vraag jezelf af: “Wat is hier belangrijk voor mij?” Dit helpt je om vanuit je waarden te handelen in plaats van vanuit je emoties.
4. Wees vriendelijk voor jezelf: Emoties reguleren is een vaardigheid die tijd en oefening kost. Gun jezelf de ruimte om te leren.
5. Zoek ondersteuning: Soms is het lastig om emoties alleen te reguleren. Therapie, en specifiek een combinatie van lichaamsgericht werken en ACT, kan je hierin begeleiden.
Conclusie: Je emoties in Balans
Emotieregulatie is geen kwestie van emoties negeren of onderdrukken, maar van bewustwording en acceptatie. Lichaamsgericht werken en ACT bieden samen een unieke aanpak om emoties op een gezonde manier te reguleren en dichter bij je waarden te leven.
Wil je meer leren over hoe je beter met je emoties om kunt gaan? Of wil je ervaren hoe lichaamsgericht werken en ACT je kunnen helpen? Neem contact met me op via arjanruiter.nl. Samen werken we aan een leven in balans!
Dit is een gastbijdrage van Arjan Ruiter